Abstract
This study was carried out in the regions where handcrafts such as carpet and rug weaving are common in Turkey. In the regions where natural dyes are used, 123 plant species belonging to 50 families were identified as sources of natural dyes. In natural dye production, different parts of the plant or the whole aboveground plant is used. Ten different colors are gained from the plants. Sometimes the same color can be obtained from different plants. By mixing different plants, it is possible to produce various colors. We also identified more than 12 natural and more than eight chemical assistant substances (mordant) that are used in the regions to bind dye to fibers, to maintain the strongness and brightness of the colors, and to obtain various colors
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Similar content being viewed by others
Literature Cited
Algan, G. 1976.Rubia tinctorum L. Bitkisinde Morfolojik ve Boya O1uşumu Üzerinde Araştirmalar. Bitki 3(4):368–387.
Anonymous. 1991. Bitkilerden Elde edilen Boyalarla Yün Liflerinin Boyanmasi. Sanayi ve Tic. Bak. Küçük Sanatlar ve San. Böl. ve Siteleri Gen. Müd. Yay., Ankara.
Atayolu, H. S. 1933. Boyacilik Tarihinde Türkler, Türk Tarihinin Ana Hatlari. Başvekalet Matbaasi, Ankara.
Bacslar, S., andS. Oflas. 1990. Bazi Boya Bitkilerinin Morfolojik, Anatomik ve Ekolojik Özellikleri Üzerine Bir Araştirma. Pages 315–324 in X. Ulusal Biyoloji Kongresi Botanik Bildirileri, 18-20 Temmuz, Erzurum.
— 1996. Demirci (Manisa) ve Çevresinde Yayiliş, GösterenRubia tinctorum (Rubiaceae) Üzerinde Morfolojik ve Ekolojik Araştirmalar. Ege Universitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 33(1):155–161.
Başlar, S., Y. Do & 3x011;Fan, andH.H. Mert. 2002. A study on the soil-plant interactions of someCistus L. species distributed in West Anatolia. Turkish Journal of Botany 26:149–159.
Baykara, T. 1992. Osmanlilarda Medeniyet Kavrami ve Ondokuzuncu Yüzyila Dair Araştirmalar. Akademi Kitabevi, Izmir.
Baylav, N. 1963. Türkiye’nin Boya Bitkileri ile Türkiye’de Kullanilmiş Olan Yabanci Memleket Boya Bitkileri ve Boyalari. İstanbul Üniversitesi, Güzel Sanatlar Akademisi, Türk Sanati Tarihi Enst. Yay. 1, İstanbul.
Baytop, T. 1974. Farmakognozi. İstanbul Üniv. Eczacihk Fak., Yay. No. 2, İstanbul.
Davis, P.H. 1965-1988. Flora of Turkey and East Aegean Island, I-X. Edinburgh University Press, Edinburgh.
Dogan, Y. 1994. Studies on the Ecology ofVitex agnuscastus L. M.Sc. thesis, Dokuz Eylül Univ. Graduate School of Natural and Applied Sciences, Izmir.
— 2001. A study on the autecology ofReseda lutea L. (Resedaceae) distributed in West Anatolia. Turkish Journal of Botany 25:137–148.
—, andH. H. Mert. 1998. An autecological study on theVitex agnus-castus L. (Verbenaceae) distributed in West Anatolia. Turkish Journal of Botany 22:327–334.
—,S. Başlar, andM. Kanisanh. 2000. Bati Anadoluda Yayiliş, GösterenQuercus ithaburensis Decne subsp.macrolepis (Kotschhy) Hedge et Yalt. (Fagaceae)(Palamut meşesi) Üzerinde Ekolojik Bir Araştirma. Ekoloji Çevre Dergisi 35:22–25.
Enez, N. 1987. Doğgal Boyacilik. Marmara Üniv. Güzel Sanatlar Fak.1, İstanbul.
Eşberk, T., andM. Harmancioğlu. 1951. Cehri (Rhamnus tinctoria). Ankara Üniv. Ziraat Fak.Yilliği 1(3):67–79.
—, andÖ. Köşker. 1945. Kökboya (Rubia tinctorum L.). Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsü Dergisi 4:376–384.
Eyüboğlu, Ü., İ. Okaygün, andF. Yaras. 1983. Dogal Boyalarla Yün Boyama. Uygulamah Eğitim Vakfi Yayinlari, Özkur Yayinevi, İstanbul.
Harmancioğlu, M. 1955. Türkiyede Bulunan Önemli Bitki Boyalarindan Elde Olunan Renklerin Çeşjtli Müessirlere Karşi Yün Üzerinde Hashk Dereceleri. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yayinlan, No. 77, Ankara.
—. 1982. Lif Teknolojisi I. Ege Üniv. Ziraat Fak. Yayinlan, İzmir.
Mairet, E. 1948. Vegetable Dyes. Faber and Faber Ltd., London.
Mert, H. H., S. Bacslar, and Y. Doğan. 1993. Çevre Sorunlari Yönünden Bitkisel Boyalarin Önemi. Pages 104–111 in II. Uluslararasi Ekoloji ve Çevre Sorunlari Sempozyumu Bildirileri, Kiziroğlu İ (ed), 5–7 Kasim 1992, Ankara, Türk-Alman Kültür İşleri Kurulu Yayin Dizisi, No. 3.
—,Y. Doğan, andS. Başlar. 1992. Doğal Boya Eldesinde Kullanilan Bazi Bitkiler. Ekoloji Çevre Dergisi 5:14–17.
-. 1996. Studies on the ecology ofSpartiwn junceum L. in West Anatolia. Pages 713–724 in M. Öztürk, Ö. Seçmen, and G. Görk, eds. Proceedings of IVth Plant Life in Southwest and Central Asia Symposium, 21–28 May 1995, İzmir.
Öztürk, İ. 1982. Bitki Boyalan Üzerine Birkaç Not ve Yenikent Köyünden Boyama Örnekleri. Türk Etnografya Dergisi 17:49–56.
Öztürk, M., andH. Özçelik. 1991. Doğu Anadolu’nun Faydali Bitkileri (Useful Plants of East Anatolia). SİSKAV, Ankara.
Seçmen, Ö., Y. Gemici, E. Leblebici, G. Görk, and L. Bekat. 1986. Tohumlu Bitkiler Sistematiği. Ege Üniv. Fen Fak. Kitaplar Serisi No. 116, İzmir.
Shreve, R. N., andJ. A. Brink{jrJr.}, 1985. Kimyasal Proses Endüstriler. Cilt II, İnkilap Kitabevi, İstanbul.
Uğur, G. 1988. Türk Hahlannda Doğal Renkler ve Boyalar. Türkiye İcs Bankasi Yay. No. 289, Ankara.
Author information
Authors and Affiliations
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Doθan, Y., Başlar, S., Mert, H.H. et al. Plants used as natural dye sources in Turkey. Econ Bot 57, 442–453 (2003). https://doi.org/10.1663/0013-0001(2003)057[0442:PUANDS]2.0.CO;2
Received:
Accepted:
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1663/0013-0001(2003)057[0442:PUANDS]2.0.CO;2