Skip to main content
Erschienen in: MMW - Fortschritte der Medizin 15/2020

10.09.2020 | Restless-Legs-Syndrom | FB_Schwerpunkt-CME

Neurologie

Quälende Unruhe: Das Restless-Legs-Syndrom

Neurologie

verfasst von: Priv.-Doz. Dr. med. Jan Rémi

Erschienen in: MMW - Fortschritte der Medizin | Ausgabe 15/2020

Einloggen, um Zugang zu erhalten

Auszug

Das Restless-Legs-Syndrom (RLS) ist eine der häufigsten neurologischen Bewegungsstörungen. Es ist durch unangenehme Bewegungsunruhe charakterisiert, die auftritt, sobald die Patienten eigentlich zur Ruhe kommen wollen. Da die Ursachen vielfältig und behandelbar sind, sollte der Hausarzt eine gezielte Diagnostik einleiten. In diesem Beitrag erfahren Sie, in welche Richtungen Sie recherchieren sollten und wie der heutige Stand der Therapieoptionen ist.
Literatur
1.
Zurück zum Zitat Ekbom K. Acta Med Scand. 1945;121:7-123. Ekbom K. Acta Med Scand. 1945;121:7-123.
2.
Zurück zum Zitat Von Spiczak S, Whone AL, Hammers A et al. Brain. 2005;128:906-17; https://doi.org/10.1093/brain/awh441. Von Spiczak S, Whone AL, Hammers A et al. Brain. 2005;128:906-17; https://​doi.​org/​10.​1093/​brain/​awh441.​
3.
Zurück zum Zitat Earley CJ, Connor J, Garcia-Borreguero D et al. Sleep Med. 2014;15:1288-1301. Earley CJ, Connor J, Garcia-Borreguero D et al. Sleep Med. 2014;15:1288-1301.
4.
Zurück zum Zitat Berger K, Luedemann J, Trenkwalder C et al. Arch Intern Med. 2004;164:196-202; https://doi.org/10.1001/archinte.164.2.196. Berger K, Luedemann J, Trenkwalder C et al. Arch Intern Med. 2004;164:196-202; https://​doi.​org/​10.​1001/​archinte.​164.​2.​196.​
5.
Zurück zum Zitat Allen RP, Walters AS, Montplaisir J et al. Arch Intern Med. 2005; https://doi.org/10.1001/archinte.165.11.1286. Allen RP, Walters AS, Montplaisir J et al. Arch Intern Med. 2005; https://​doi.​org/​10.​1001/​archinte.​165.​11.​1286.​
6.
Zurück zum Zitat Happe S, Vennemann M, Evers S, Berger K. J Neurol 2008;255:1365-71; https://doi.org/10.1007/s00415-008-0922-7. Happe S, Vennemann M, Evers S, Berger K. J Neurol 2008;255:1365-71; https://​doi.​org/​10.​1007/​s00415-008-0922-7.​
7.
Zurück zum Zitat Allen RP, Bharmal M, Calloway M. Mov Disord. 2011 26:114-20; https://doi.org/10.1002/mds.23430. Allen RP, Bharmal M, Calloway M. Mov Disord. 2011 26:114-20; https://​doi.​org/​10.​1002/​mds.​23430.​
8.
Zurück zum Zitat Allen RP, Picchietti D, Hening WA et al. Sleep Med. 2003;4:101-9; https://doi.org/10.1016/S1389-9457(03)00010-8. Allen RP, Picchietti D, Hening WA et al. Sleep Med. 2003;4:101-9; https://​doi.​org/​10.​1016/​S1389-9457(03)00010-8.
9.
Zurück zum Zitat Allen RP, Picchietti DL, Garcia-Borreguero D et al. Sleep Med. 2014;15:860-73; https://doi.org/10.1016/j.sleep.2014.03.025. Allen RP, Picchietti DL, Garcia-Borreguero D et al. Sleep Med. 2014;15:860-73; https://​doi.​org/​10.​1016/​j.​sleep.​2014.​03.​025.​
10.
Zurück zum Zitat Allen RP, Bharmal M, Calloway M. Mov Disord. 2011;26:114-20; https://doi.org/10.1002/mds.23430. Allen RP, Bharmal M, Calloway M. Mov Disord. 2011;26:114-20; https://​doi.​org/​10.​1002/​mds.​23430.​
11.
Zurück zum Zitat Hornyak M, Kotterba S, Trenkwalder C. Sleep Med. 2002;3:457-8; https://doi.org/10.1016/S1389-9457(02)00080-1. Hornyak M, Kotterba S, Trenkwalder C. Sleep Med. 2002;3:457-8; https://​doi.​org/​10.​1016/​S1389-9457(02)00080-1.
12.
Zurück zum Zitat Trenkwalder C, Allen R, Högl B et al. Lancet Neurol. 2018;17:994-1005; https://doi.org/10.1016/S1474-4422(18)30311-9. Trenkwalder C, Allen R, Högl B et al. Lancet Neurol. 2018;17:994-1005; https://​doi.​org/​10.​1016/​S1474-4422(18)30311-9.
13.
Zurück zum Zitat Bartl M, Winkelmann J, Högl B et al. Nervenarzt. 2018;89:1156-64; https://doi.org/10.1007/s00115-018-0528-y. Bartl M, Winkelmann J, Högl B et al. Nervenarzt. 2018;89:1156-64; https://​doi.​org/​10.​1007/​s00115-018-0528-y.​
14.
Zurück zum Zitat Trenkwalder C, Allen R, Högl B et al. Neurology. 2016; 86:1336-43; https://doi.org/10.1212/WNL.0000000000002542. Trenkwalder C, Allen R, Högl B et al. Neurology. 2016; 86:1336-43; https://​doi.​org/​10.​1212/​WNL.​0000000000002542​.​
15.
Zurück zum Zitat Mackie S, Winkelman JW. Sleep Med Clin.2015,10:351-7; https://doi.org/10.1016/j.jsmc.2015.05.009. Mackie S, Winkelman JW. Sleep Med Clin.2015,10:351-7; https://​doi.​org/​10.​1016/​j.​jsmc.​2015.​05.​009.​
16.
Zurück zum Zitat Rottach KG, Schaner BM, Kirch MH et al. J Psychiatr Res. 2008;43:70-75; https://doi.org/10.1016/j.jpsychires.2008.02.006. Rottach KG, Schaner BM, Kirch MH et al. J Psychiatr Res. 2008;43:70-75; https://​doi.​org/​10.​1016/​j.​jpsychires.​2008.​02.​006.​
17.
Zurück zum Zitat Kolla BP, Mansukhani MP, Bostwick JM. Sleep Med Rev. 2018;38:131-40; https://doi.org/10.1016/j.smrv.2017.06.002. Kolla BP, Mansukhani MP, Bostwick JM. Sleep Med Rev. 2018;38:131-40; https://​doi.​org/​10.​1016/​j.​smrv.​2017.​06.​002.​
18.
Zurück zum Zitat Lee HB, Hening WA, Allen RP et al. J Neuropsychiatry Clin Neurosci. 2008;20:101-5; https://doi.org/10.1176/jnp.2008.20.1.101. Lee HB, Hening WA, Allen RP et al. J Neuropsychiatry Clin Neurosci. 2008;20:101-5; https://​doi.​org/​10.​1176/​jnp.​2008.​20.​1.​101.​
19.
Zurück zum Zitat Winkelman JW, Armstrong MJ, Allen RP et al. Neurology. 2016;87:2585-93; https://doi.org/10.1212/WNL.0000000000003388. Winkelman JW, Armstrong MJ, Allen RP et al. Neurology. 2016;87:2585-93; https://​doi.​org/​10.​1212/​WNL.​0000000000003388​.​
20.
Zurück zum Zitat Wang J, O'Reilly B, Venkataraman R et al. Sleep Med. 2009;10:973-5; https://doi.org/10.1016/j.sleep.2008.11.003. Wang J, O'Reilly B, Venkataraman R et al. Sleep Med. 2009;10:973-5; https://​doi.​org/​10.​1016/​j.​sleep.​2008.​11.​003.​
21.
Zurück zum Zitat Trotti LM, Bhadriraju S, Becker LA. Cochrane Database Syst Rev. 2012;CD007834; https://doi.org/10.1002/14651858.cd007834. Trotti LM, Bhadriraju S, Becker LA. Cochrane Database Syst Rev. 2012;CD007834; https://​doi.​org/​10.​1002/​14651858.​cd007834.​
22.
Zurück zum Zitat Winkelmann J, Allen RP, Högl B et al. Mov Disord. 2018;33:1077-91; https://doi.org/10.1002/mds.27260. Winkelmann J, Allen RP, Högl B et al. Mov Disord. 2018;33:1077-91; https://​doi.​org/​10.​1002/​mds.​27260.​
23.
Zurück zum Zitat Trenkwalder C, Winkelmann J, Inoue Y, Paulus W. Nat Rev Neurol. 2015;11:434-45; https://doi.org/10.1038/nrneurol.2015.122. Trenkwalder C, Winkelmann J, Inoue Y, Paulus W. Nat Rev Neurol. 2015;11:434-45; https://​doi.​org/​10.​1038/​nrneurol.​2015.​122.​
24.
Zurück zum Zitat García-Borreguero D, Williams AM. Sleep Med Rev. 2015;14:339-46. García-Borreguero D, Williams AM. Sleep Med Rev. 2015;14:339-46.
25.
Zurück zum Zitat Allen RP, Chen C, Garcia-Borreguero D et al. N Engl J Med 2014;370:621-31; https://doi.org/10.1056/NEJMoa1303646. Allen RP, Chen C, Garcia-Borreguero D et al. N Engl J Med 2014;370:621-31; https://​doi.​org/​10.​1056/​NEJMoa1303646.​
26.
Zurück zum Zitat Walters AS, Winkelmann J, Trenkwalder C et al. Mov Disord. 2001;16:1105-9; https://doi.org/10.1002/mds.1214. Walters AS, Winkelmann J, Trenkwalder C et al. Mov Disord. 2001;16:1105-9; https://​doi.​org/​10.​1002/​mds.​1214.​
27.
Zurück zum Zitat Walters AS, Wagner ML, Hening WA et al. Sleep 1993;16:327-32; https://doi.org/10.1093/sleep/16.4.327. Walters AS, Wagner ML, Hening WA et al. Sleep 1993;16:327-32; https://​doi.​org/​10.​1093/​sleep/​16.​4.​327.​
28.
Zurück zum Zitat Allen RP, Ondo WG, Ball E et al. Sleep Med 2011;12:431-9; https://doi.org/10.1016/j.sleep.2011.03.003. Allen RP, Ondo WG, Ball E et al. Sleep Med 2011;12:431-9; https://​doi.​org/​10.​1016/​j.​sleep.​2011.​03.​003.​
29.
Zurück zum Zitat Winkelman JW, Armstrong MJ, Allen RP et al. Neurology. 2016;87:2585-93; https://doi.org/10.1212/WNL.0000000000003388. Winkelman JW, Armstrong MJ, Allen RP et al. Neurology. 2016;87:2585-93; https://​doi.​org/​10.​1212/​WNL.​0000000000003388​.​
30.
Metadaten
Titel
Neurologie
Quälende Unruhe: Das Restless-Legs-Syndrom
Neurologie
verfasst von
Priv.-Doz. Dr. med. Jan Rémi
Publikationsdatum
10.09.2020
Verlag
Springer Medizin
Erschienen in
MMW - Fortschritte der Medizin / Ausgabe 15/2020
Print ISSN: 1438-3276
Elektronische ISSN: 1613-3560
DOI
https://doi.org/10.1007/s15006-020-1214-0

Weitere Artikel der Ausgabe 15/2020

MMW - Fortschritte der Medizin 15/2020 Zur Ausgabe

Pharmaforum

Kurz notiert

Leitlinien kompakt für die Allgemeinmedizin

Mit medbee Pocketcards sicher entscheiden.

Seit 2022 gehört die medbee GmbH zum Springer Medizin Verlag

Facharzt-Training Allgemeinmedizin

Die ideale Vorbereitung zur anstehenden Prüfung mit den ersten 49 von 100 klinischen Fallbeispielen verschiedener Themenfelder

Mehr erfahren

Bei Herzinsuffizienz muss „Eisenmangel“ neu definiert werden!

16.05.2024 Herzinsuffizienz Nachrichten

Bei chronischer Herzinsuffizienz macht es einem internationalen Expertenteam zufolge wenig Sinn, die Diagnose „Eisenmangel“ am Serumferritin festzumachen. Das Team schlägt vor, sich lieber an die Transferrinsättigung zu halten.

ADHS-Medikation erhöht das kardiovaskuläre Risiko

16.05.2024 Herzinsuffizienz Nachrichten

Erwachsene, die Medikamente gegen das Aufmerksamkeitsdefizit-Hyperaktivitätssyndrom einnehmen, laufen offenbar erhöhte Gefahr, an Herzschwäche zu erkranken oder einen Schlaganfall zu erleiden. Es scheint eine Dosis-Wirkungs-Beziehung zu bestehen.

Betalaktam-Allergie: praxisnahes Vorgehen beim Delabeling

16.05.2024 Pädiatrische Allergologie Nachrichten

Die große Mehrheit der vermeintlichen Penicillinallergien sind keine. Da das „Etikett“ Betalaktam-Allergie oft schon in der Kindheit erworben wird, kann ein frühzeitiges Delabeling lebenslange Vorteile bringen. Ein Team von Pädiaterinnen und Pädiatern aus Kanada stellt vor, wie sie dabei vorgehen.

Diabetestechnologie für alle?

15.05.2024 DDG-Jahrestagung 2024 Kongressbericht

Eine verbesserte Stoffwechseleinstellung und höhere Lebensqualität – Diabetestechnologien sollen den Alltag der Patienten erleichtern. Dass CGM, AID & Co. bei Typ-1-Diabetes helfen, ist belegt. Bei Typ-2 gestaltet sich die Sache komplizierter.

Update Allgemeinmedizin

Bestellen Sie unseren Fach-Newsletter und bleiben Sie gut informiert.